SIVILARIN ÖZELLİKLERİ

SIVILARIN ÖZELLİKLERİ

Sıvıların belirli bir şekli yoktur. Bulunduğu kabın şeklini alırlar. Sıvı faz gaz faza göre daha düşük enerjilidir, katı faza göre daha yüksek enerjilidir.

Sıvı tanecikleri itme, öteleme hareketleri yaparlar. Sıvılar öteleme hareketlerinden dolayı akışkanlık özelliğine sahiptir.

Sıvı fazdaki tanecikler arası boşluk katı faza göre fazla gaz faza göre daha azdır. Bu yüzden sıvı fazda tanecikler arası çekim katı faza göre az kuvvetli, gaz faza göre daha kuvvetlidir.

Sıvı fazda tanecikler her sıcaklıkta buharlaşır. Sıvıların akma özellikleri yüzey özellikleri ve buharlaşma özellikleri tanecikler arası çekme ve itme gibi güçlerle ilgilidir.

YÜZEY GERİLİMİ

Birbirlerine yakın olan moleküller arasında bir çekim kuvveti oluşur. Bu kuvvet nedeniyle madde sıvı haldedir. 

Sıvının iç kısmında bulunan moleküller, tüm yönlerden eşit kuvvetler ile çekilir.

Sıvının yüzeyinde olan moleküller ise aşağıya doğru dengelenmemiş çekim kuvvetinin etkisindedir. 

Bu olayı bir kabın içinde bulunan su ile daha iyi açıklarız.

Kabın alt kısmında bulunan su molekülleri her yönde eşit kuvvetle çekilirken, yüzey kısmında bulunan su molekülleri sadece alttaki kuvvetler tarafından çekilirler.

Bu yüzden sıvı yüzeyleri elastik zar gibi görülür. Moleküllerin düzgün bir şekilde dizilmesi ile düzgün bir yüzey oluşur. Bir çok molekül, sıvının iç kısmına doğru sıvının yüzeyini terk ettiği için, yüzey kendiliğinden daralmaya eğilimlidir. Havada asılı duran su damlasını küresel olarak görürüz.

Çünkü yüzey gerilimi ile moleküller küre biçimini alır.

Yüzey gerilimi, sıvının yüzeyini bir birim alan (1 cm2, 1m2 gibi) genişletmek için gereken enerji miktarıdır.

Moleküller arası çekim kuvvetleri büyük olan sıvıların yüzey gerilimleri de büyüktür.

Yüzey Gerilimini Etkileyen Faktörler

•  Basınç

•  Sıcaklık

•  Sıvının saflığı

Sıvı üzerindeki gaz basıncını artırırsak sıvının yüzey gerilimi azalır.

Sıvı içine sıvıda çözünmeyen başka bir sıvı eklersek sıvının yüzey gerilimi azalır.

Sıcaklık artarsa sıvının yüzey gerilimi azalır. Çünkü sıcaklık sıvı moleküllerinin hareketini artırır. 

Böylece moleküller arası çekim kuvvetlerinin etkisi azalır.

Sıvının saflığı da yüzey gerilimini etkiler. Çözeltilerin yüzey gerilimi saf maddelere göre düşüktür. 

Yüzey gerilimini düşüren maddelere yüzey aktif maddeler denir.

Yüzey aktif maddelere örnek olarak; sabun, deterjan, organik asit, alkol, eterleri verebiliriz. Bunun yanında iyonik tuzları suda çözdüğümüzde sıvının yüzey gerilimi artar.